Historia Miejskiej Biblioteki Publicznej w Kowalu

Historia powstania Biblioteki Publicznej w Kowalu ma ponad 70-letnią tradycję. Jej tworzenie związane jest silnie z aspektem społecznym. Inicjatywa założenia Biblioteki i czytelni publicznej pojawiła się w 1937. Jednakże z powodów małych funduszów w budżecie miejskim na zorganizowanie instytucji, postanowiono, że będzie on stopniowo zasilany przez różnego rodzaju imprezy dochodowe oraz dobrowolne ofiary. W tym czasie Zarząd Miejski poczynił starania w Wydziale Powiatowym we Włocławku o wypożyczenie biblioteki ruchomej.

Inauguracja otwarcia pierwszej biblioteki w Kowalu odbyła się w dniu 28 listopada 1937 r. Profesor F. A. Ossendowski został poproszony o wyrażenie zgody na nadanie swego imienia dla nowo powstającej Biblioteki.

Rok 1939 r. spowodował zagrożenie związane z utratą niepodległości Polski, lata wojenne wywarły ujemny wpływ we wszystkich kwestiach życia społecznego w kraju nie omijając bibliotek.

W latach powojennych państwowe uregulowania prawne w tym „Dekret o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi” z dnia 17 kwietnia 1946 roku kształtował drogę ramom organizacyjnym dla bibliotek publicznych.

W 1947 r. w Kowalu przy Prezydium Miejskiej Rady Narodowej powstał punkt biblioteczny, którego księgozbiór był niewielki, pochodził z Powiatowej Biblioteki we Włocławku. Prowadzeniem go zajęła się p. Zofia Reniecka- Bazela. Placówka była otwarta dwa razy w tygodniu, w godzinach popołudniowych. Bibliotekarka dowoziła książki w paczkach autobusem.

Dotacje z Prezydium Miejskiej Rady Narodowej stopniowo pozwoliły na powiększanie się ilości książek. Wkrótce punkt został przekształcony w Bibliotekę Miejską Publiczną, problemem pozostawała lokalizacja. Tą sprawą zajęto się podczas posiedzenia Miejskiej Rady Narodowej w dniu 9 XII 1948 r. Ówczesny przewodniczący powiadomił Radę o przydzieleniu przez Ministerstwo Oświaty książek dla Biblioteki. Bibliotekę z podziałem na wypożyczalnię i czytelnię umieszczono w lokalu Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w dwóch pokojach. Instytucja codziennie służyła społeczności miasta i gminy Kowal. W 1951 roku prowadzenie Biblioteki przejęła Kazimiera Wnukowska a potem Kunegunda Rybacka.

Z kolejnymi latami następował systematyczny zakup książek, księgozbiór rozrastał się i zajmowane pomieszczenie stało się za małe. Zaczęto myśleć o nowym lokalu dla Biblioteki. Na ten cel postanowiono wyremontować dawno wyeksploatowany magazyn zbożowy. Adaptacja budynku była trudnym przedsięwzięciem. Wymagała odpowiednich rozwiązań architektonicznych. 21 stycznia 1970 r. odbyło się uroczyste otwarcie nowego lokalu. W nowym pomieszczeniu zlokalizowano dwie biblioteki: Miejską i Gromadzką- która wcześniej znajdowała się w holu Szkoły Podstawowej w Więsławicach. Dużo pracy w ułożeniu księgozbioru włożyli pracownicy Powiatowej Biblioteki z Włocławka oraz młodzież i dzieci ze Szkoły Podstawowej a także z Liceum Ogólnokształcącego w Kowalu. Połączoną biblioteką kierowała Zenobia Pietrkiewicz. Księgozbiór wynosił 16 tysięcy woluminów. Czytelnią opiekowała się Jadwiga Sztolcman. Aby ułatwić czytelnikom z okolicznych wiosek dostęp do książki, sukcesywnie rozwijano sieć bibliotecznych filii. Powstały filie w: Nakonowie, Grabkowie, Rakutowie, Kłótnie, oraz punkt biblioteczny w Bogusławicach. 1 grudnia 1975 roku Zenobia Piotrkiewicz przeszła na emeryturę, kierownikiem została Janina Olszewska. W 1976 r. teren gminy Baruchowo wszedł w skład gminy Kowal. W związku z tą zmianą dnia 1 stycznia 1976 roku Biblioteka powiększyła swą działalność o następną filię biblioteczną w Baruchowie. W ten sposób powiększeniu uległa też liczba punktów bibliotecznych w następujących miejscowościach: Czarne, Kurowo, Goreń Duży, Grodno, Krzewent, Lubawy, Skrzynki, Świątkowice, Zakrzewo, Zawada.

W roku 1985 od 1 lipca zostaje przyjęta do pracy Jagoda Sarnowska. W 1987 r. na rentę chorobową odeszła Janina Olszewska. Funkcję kierowniczą przejęła Jadwiga Sztolcman. Do pracy w bibliotece przyjęto Lidię Borkowską.

Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym Biblioteka, została przejęta przez samorząd lokalny.

1 stycznia 1991 r. nastąpiło rozłączenie organów wspólnych miasta i gminy. W wyniku tego powstały dwie odrębne jednostki samorządowe. Biblioteka znajdowała się na terenie miasta Kowala. Zmieniono jej nazwę z Miejsko-Gminnej Biblioteki Publicznej na Miejską Bibliotekę Publiczną.

Z dniem 1 stycznia 2005 r. następuje zmiana kadrowa wśród bibliotekarzy. Po trzydziestu latach pracy na zasłużoną emeryturę przeszła Jadwiga Sztolcman. Jej obowiązki przejęła Lidia Borkowska.

W latach 2006-2010 z Biura Pracy, Urząd Miejski zatrudnił do pracy w bibliotece najpierw Marię Czaplicką później Elżbietę Bazelę, Jadwigę Rudzińską, Janinę Kotfas oraz młodzież, dla której biblioteka była miejscem odbycia stażu: Martę Kolanowską, Małgorzatę Kozowicz, Elżbietę Wojciechowską, Rafała Jankowskiego, Annę Wilińska, Ewelinę Zarębę, Kacpra Baranowskiego.

Poprzez Uchwałę Rady Miasta Kowala z dnia 4 grudnia 2007 r. przyjęty został akt o utworzeniu samorządowej instytucji kultury. Biblioteka uzyskała osobowość prawną i z chwilą wpisu do rejestru gminnych instytucji kultury mogła funkcjonować jako samorządowa instytucja kultury.

Podstawą działalności biblioteki są następujące dokumenty: akt o utworzeniu biblioteki, statut, regulamin organizacyjny.

Wewnętrzną organizację określa regulamin wypożyczalni, czytelni i czytelni internetowej.

Terenem działania biblioteki jest obszar Miasta Kowala. Jej misją jest zaspakajanie potrzeb oświatowych, kulturalnych i informacyjnych ogółu społeczeństwa oraz uczestniczenie w upowszechnianiu wiedzy i kultury.

Na przełomie października i listopada 1991 r. władze Miasta Kowala podjęły decyzję o przeniesieniu biblioteki do innego budynku.

Przeznaczono na jej działalność lokal przy ulicy Matejki 8, na pierwszym piętrze. Biblioteka zajmuje powierzchnię 157 m kwadratowych, składa się z wypożyczalni, czytelni (stanowiących jedno duże pomieszczenie) oraz z holu. Od 2003 r. na parterze funkcjonuje komisariat policji. Nowy lokal odnowiono. Stopniowo małymi krokami władze Samorządu Miejskiego przeprowadzały remonty, przyczyniające się do lepszych warunków pracy i przechowywania księgozbioru.

Remont rozpoczął się wymianą okien i drzwi później całkowitą zmianą instalacji C.O., następnie remont sanitariatów, oraz termomodernizacja całego budynku. Całościowego efektu dopełniła nowa elewacja, utrzymana w kolorach pastelowych, ożywiających budynek. Nowe oblicze biblioteki urzeka estetyką, będąc wizytówką miasta.

Biblioteka to bardzo ważna placówka kulturalna służąca mieszkańcom Kowala ale także przyległych wiosek a źródłem jej utrzymania jest budżet miasta. Wybudowanie nowego parkingu i urządzenie zieleni na zewnątrz obiektu dodało placówce uroku. Dla kowalskiego bibliotekarstwa 2007 rok był szczególnie ważny, przypadła w nim bowiem siedemdziesiąta rocznica powstania pierwszej biblioteki publicznej w Kowalu

Biblioteka posiada dzieła klasyków literatury polskiej i obcej oraz beletrystykę współczesną w tym poezję, lektury szkolne, sensację i literaturę popularno-naukową.

W wypożyczalni znajdują się utwory znanych i poczytnych autorów polskich i obcojęzycznych. Księgozbiór podręczny zawiera najwartościowsze zbiory z różnych dziedzin wiedzy /encyklopedie, słowniki, informatory, albumy itp./, z których można korzystać na miejscu.

Literatura piękna, popularno-naukowa, naukowa, ustawiona jest na półkach i pogrupowana według UKD (Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna- najnowsze wydanie z 1997 roku).

Wolny dostęp do półek w wypożyczalni i w czytelni daje możliwość samodzielnego dokonania wyboru lektury.

Jednorazowo czytelnik może wypożyczyć 4 książki (lekturę i literaturę popularno-naukową na czas nie dłuższy niż 60 dni; literaturę piękną na jeden miesiąc; ).

Czytelnikiem i użytkownikiem biblioteki może zostać każdy, kto podpisał oświadczenie o znajomości regulaminu zobowiązując się jednocześnie do jego przestrzegania.

W 2005 r. uruchomiono czytelnię internetową, poprzez program „IKONKA”(tworzenie czytelni internetowych) składający się z trzech stanowisk komputerowych.

W lutym 2010 roku zakupiono nowy komputer do celów prowadzenia bazy danych dotyczących księgozbioru.

Geneza Biblioteki w Kowalu, kształtowała się na tle zmieniających się warunków historycznych w kraju i społecznych w lokalnym środowisku.

Jest miejscem gdzie można spędzić ciekawie czas, zdobyć wiedzę oraz interesujące książki. Instytucja realizuje ogólne zadania i funkcje dla których została powołana ( art. 4 ustawy o bibliotekach z dnia 27 czerwca 1997 r.), prowadzi różnorodne działania informacyjne, kulturalne i edukacyjne odpowiadające potrzebom środowiska lokalnego. Pełni ważny aspekt społeczny i kulturalny.